YKS 2024'e Evden Hazırlanın! 7/24 Online Eğitim

Hemen İncele
Coğrafya

Dünya’nın Günlük Hareketi ve Sonuçları

Dünya’nın Günlük Hareketi

Dünya’nın eksen hareketine Dünya’nın günlük hareketi de denir. Batıdan doğuya doğru ekseni etrafında sürekli bir dönüş hareketi yapan Dünya, bu hareketinde bir turu 24 saatte tamamlar.

Günlük hareket sonucunda yeryüzünde iki farklı hız oluşur. Bunlar; çizgisel hız ve açısal hızdır. Oluşan çizgisel hız ekvatordan uzaklaştıkça azalır. Ancak dünya 24 saatte 360° döndüğünden üzerindeki tüm noktaların açısal hızları eşittir. Yani açısal hız her yerde aynıdır.

Dünyanın Günlük Hareketi ve Sonuçları
 

Dünya’nın Günlük Hareketinin Sonuçları

Dünya kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru 24 saatte döner. Buna 1 gün, harekete ise günlük hareket denir.

  • Gece ve gündüz meydana gelir. Gece ve gündüz bir günü oluşturur. 24 saat süren gün içinde yaşanan gece ve gündüz süreleri, yıl boyunca değişir.
  • Bir yerde güneş ışınlarının düşme açısı ve gölge boyları gün içinde değişir.
  • Günlük sıcaklık farkları oluşur. Buna bağlı olarak;
    • Günlük basınç farkları oluşur.
    • Meltem adı verilen günlük devirli rüzgarlar oluşur.
    • Kayaçlar mekanik (fiziksel) yolla çözülür.
Mekanik çözülme; Gündüz ısınmanın etkisiyle kayaların genleşip, gece soğumanın etkisiyle büzülüp çatlaması, parçalanması ve ayrışması sonucunda gerçekleşir.
  • Yerel saat farkları oluşur. Yerel saatler Dünya’nın ekseni etrafında dönüş yönü nedeniyle doğuda ileri batıda geridir.
Yeryuvarlağının herhangi bir noktasında Güneş’in ufukta en yüksekte bulunduğu, ışınların o yere en büyük açıyla vurduğu bir an vardır. Bu zamana öğle vakti denir. Aynı boylam dere-cesini gösteren meridyenlerdeki tüm noktalarda öğle vakti aynı zamanda yaşanır. Bu noktalarda Güneş ekinoks günleri hariç aynı anda doğmaz ve aynı anda batmaz.
  • 30° ve 60° paralelleri çevresinde dinamik basınç kuşakları oluşur. Eksen hareketinin etkisiyle 30 derece enlemleri çevresinde dinamik yüksek basıncı, 60 derece enlemleri çevresinde ise dinamik alçak basıncı meydana gelmiştir.
  • Merkezkaç kuvveti oluşur. Bu kuvvete bağlı olarak;
    • Sürekli rüzgarların esme doğrultularında sapmalar meydana gelir. Sapma, Kuzey Yarımküre’de hareket yönünün sağına, Güney Yarımküre’de soluna doğrudur.
    • Okyanus akıntılarının yönlerinde sapmalar ve halkalar oluşur.
    • Ana ve ara yönler belirlenir. Ana ve ara yönler özellikle ekinokslarda, Güneş’in ufuk düzlemi üzerinde doğduğu yöne doğu, battığı yöne batı denir.

 

Dünya’nın Günlük Hareketi ve Sonuçları Test Çöz

İlgili Makaleler

Bir Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir