YKS 2024'e Evden Hazırlanın! 7/24 Online Eğitim

Hemen İncele
Türk Dili ve Edebiyatı

Edebiyat-Toplum İlişkisi Nedir?

Edebiyat-Toplum İlişkisi Nedir?

Sanat eserlerinin yaratılış sürecinde toplumun payının göz ardı edilemeyeceği bilinen bir gerçektir. Sanat eseri ve toplum arasında karşılıklı bir ilişki ve etkilenme söz konusudur.

Toplumsal olaylardan etkilenerek oluşturulan ya da oluşma sürecinde toplumsal olayların izleri bulunan sanat eserleri kadar, toplumu etkileyen ya da toplumsal olayları tetikleyen sanat eserleri de bulunmaktadır. Dolayısıyla yazar ve şairlerin yaşadıkları çevreden ve bu çevrede gerçekleşen olaylardan etkilendiğini ve bunların bir birikim olarak oluşturulan eserlere az veya çok yansıdığını söyleyebiliriz.

Yazanı da konusu da insan olan edebiyat; hangi düşünce ve sanat görüşleri doğrultusunda yaratılmış ve hangi anlatım teknikleriyle kurgulanmış olursa olsun, içinde yaratıldığı sosyal ortamdan izler taşıyacaktır. Bu nedenle edebiyat toplumdan ayrı düşünülemez. Edebiyatın amacının toplum olup olmadığı tartışılabilir (“Sanat sanat içindir.”/ “Sanat toplum içindir.” tartışmaları) ancak edebi eserin yaratılış sürecinde toplumun rolü göz ardı edilemez. Nitekim edebiyat eserinin yaratıcısı da içinde yaşadığı toplumun bir bireyidir. Yaşadığı çevre ve içinde bulunduğu sosyal şartlar elbette ki yazarı etkileyecek, yarattığı esere de farklı oranlarda yansıyacaktır.

Başka birçok öge gibi edebiyat da toplumsal yapıyı oluşturan kültür ögelerinden biridir. Hem toplumdan etkilenir hem de toplumu etkiler. Sosyal yapının gelişmesine katkıda bulunur. Toplumsal ve kültürel değerler, gelecek kuşaklara edebiyat aracılığı ile aktarılır. Yani kültürel boşluğun yaşanmamasında ve toplumsal bilincin canlı tutulmasında edebiyatın payı büyüktür.

Edebiyat, toplumsal sorunları dile getirir ve bunu yaparken toplumsal değişime etkide bulunur. Örneğin; Samiha Ayverdi’nin birer edebiyat ürünü olan eserleri, sanatçının yaşadığı dönemin toplumsal sorunlarını irdeler ve yaşanan toplumsal sorunlardan nasıl kurtulunabileceği üzerine kafa yorar. Yazar, eserlerinde toplumsal normları ve düzeni olduğu gibi anlatmaktansa olması gerektiği gibi anlatmaya çalışarak, aslında kendi iç dünyasının perdelerini aralayıp toplum için en iyisini vurgulamaya çalışır. Yazarın yol gösterici bu tavrı, edebiyat toplum ilişkisi bağlamında toplumsal değişime etkide bulunur.
 
» Edebiyat Nedir?
» Edebiyatın Diğer Bilimlerle İlişkisi

İlgili Makaleler

3 Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir