Sıfatlar (Önadlar) Konu Anlatımı | Sıfat Nedir? | Sıfat İle İlgili Örnekler
Bu yazımızda sizlere sözcük türlerinden olan sıfatlar konusu ele alacağız. Yazı içerisinde sıfatların tanımını, sıfatların konu anlatımını ve sıfat ile ilgili örnekler bulabilirsiniz.
Sıfat (Önad) Nedir?
Bir ismin önüne gelerek onu niteleyen veya belirten sözcük türüne sıfat denir. Sıfatı bulmak için isme “nasıl?” sorusu sorulur.
Örnek
büyük ev
kırmızı araba
geniş sokak
Altı çizili kelimeler isimlerden önce gelerek onları nitelemiştir. Dolayısıyla altı çizili kelimeler cümlede sıfat görevindedir.
Sıfat Çeşitleri
Sıfatlar, özelliklerine göre iki ana gruba ayrılır:
1) Niteleme Sıfatları
2) Belirtme Sıfatları
Niteleme Sıfatları
İsimlerin durumlarını, biçimlerini, renklerini kısaca nasıl olduklarını bildiren sözcüklerdir. İsimlere sorulan “Nasıl?” sorusunun cevabıdır.
Örnek
kırmızı elbise
al bayrak
güzel roman
zeki çocuk
Altı çizili kelimeler cümlede niteleme sıfatı görevindedir. İsme sorulan “nasıl?” sorusuna yanıt vermişlerdir.
Belirtme Sıfatları
İsimleri işaret, sayı, belirsizlik ve soru gibi yönlerden belirten sözcüklerdir. Özelliklerine göre dörde ayrılır.
1. İşaret Sıfatları
İsimleri işaret eden sıfatlardır. İşaret sıfatları ismin önüne gelerek “hangi?” sorusuna cevap verirler.
Örnek
Bu yollar ne zaman yapılacak? (Hangi yollar?)
Şu işleri halledebilirsek iyi olur. (Hangi işler?)
O sınıfta okumam diye tutturdu. (Hangi sınıfta)
Yukarıda altı çizi sözcükler cümlede işaret sıfatı görevindedirler. Parantez içerisinde de görüldüğü üzere isme sorulan “hangi” sorusuna cevap vermişlerdir.
2. Sayı Sıfatları
İsimleri sayı, sıra, topluluk yönüyle belirten sıfatlardır. Sayı sıfatlarını bulmak için isme “kaç, kaçıncı, kaçar, kaçta kaç” soruları sorulur.
a) Asıl Sayı Sıfatı: Varlıkların sayılarını bildiren sözcüklerdir. İsimlere sorulan “Kaç?” sorusunun cevabıdır.
Örnek
Sadece bir kitap kaldı.
yedi soru
on dört ay
yüz yirmi iki gün
Örnek
birinci soru
sekizinci hafta
otuz beşinci yıl
yüz kırk altıncı sayfa
Örnek
birer elma
beşer soru
on altışar kitap
seksener sayfa
Örnek
yüzde on hisse
çeyrek saat
üçte iki pay
bir buçuk gün
yarım ekmek
3. Belgisiz Sıfat:
İsimleri belirsiz bir şekilde bildiren sözcüklerdir. İsme sorulan “hangi?” sorusuna cevap verir.
Örnek
birkaç soru
bazı günler
çoğu zaman
her akşam
birtakım sorular
Örnek
Elbet bir gün buluşacağız.Bu cümledeki “bir” sözcüğüyle belli olmayan bir gün anlatılmak istendiğinden, bu sözcük belgisiz sıfat görevinde kullanılmıştır.
4. Soru Sıfatı:
İsimleri soru yoluyla belirten sözcüklerdir. Başka bir deyişle bir sıfatın soru şekli, soru sıfatıdır.
Örnek
nasıl araba
hangi akşam
ne gün
kaç soru
kaçıncı soru
kaçar soru
ne kadar para
Unvan Sıfatları:
Kişilerin makam, rütbe, meslek ve sosyal statülerini bildiren sözcüklerdir.
Örnek
Doktor Mustafa
Kasap Necmi
Çavuş Osman
Furkan Çavuş
Bakkal İlhan Amca
Avukat Nuray Hanım
Adlaşmış Sıfat
Sıfat tamlamalarında isim kısmı bazen düşer. Bu durumda sıfat, ismin görevini yüklendiği için sıfat olmaktan çıkar, adlaşır. Böyle sıfatlara “adlaşmış sıfat” denir. Unutulmamalıdır ki adlaşmış sıfat artık sıfat değil, isimdir.
Örnek
Dürüst insan kazanır en sonunda her zaman.
Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcük “insan” isminin sıfatı konumundadır. Fakat bu cümleyi “dürüstler kazanır en sonun her zaman.” şeklinde yaparsak. Cümledeki “dürüstler” sözcüğü sıfat olmaktan çıkar ve “adlaşmış sıfat”a dönüşür.
güzel konu anlatımları var teşekkür ederiz
rica ederim fdnkjbnarıuvbfıbıppuhbgpıaohgıprauhğo