YKS 2024'e Evden Hazırlanın! 7/24 Online Eğitim

Hemen İncele
Kimdir

Bayburtlu Zihni Kimdir? Edebi Kişiliği ve Önemli Eserleri

Bayburtlu Zihni Kimdir?

Hem Divan hem de Halk şiiri türündeki yapıtlarıyla ta­nınmıştır. Asıl adı Mehmed Emin‘dir. Zihni, onun tak­ma adıdır ve Bayburt’ta doğduğu için Bayburtlu Zihni olarak anılmıştır. Trabzon ve Erzurum medreselerinde eğitim gördükten sonra İstanbul’a gelmiştir. Gördüğü haksızlıkları hicivleriyle ortaya koymuş, bu yüzden de hiçbir memuriyeti uzun süreli olmamıştır. Divan şi­irini çok iyi bilen şair, Arapça ve Farsça şiirler yazmış­tır. Asıl ününü aşık tarzında, hece ölçüsüyle yazdığı şiirleriyle sağlamıştır. Trabzon yakınlarındaki Olasa (bugün Bahçeyaka) köyünde vefat etmiştir.
 

Bayburtlu Zihni’nin Edebi Kişiliği

  • Halk şairi olmasına rağmen kaside, gazel, tahmis nazım şekillerini sıkça kul­lanmıştır. Hem hece ölçüsü hem aruz ölçüsü kullanılmıştır. Divan tarzında eserler verse de asıl ününü Halk edebiyatında kazanmıştır.
  • Vardım ki yurdundan ayağ göçürmüş” dizesiyle başlayan şiirini Rusların Bayburt’u işgal etmesi üzerine söylemiştir.
  • Koşma ve taşlamalarında başarılıdır.
  • Usta bir taşlamacı olan ozan, bu tür eserlerinde yer yer açık saçık ve kaba küfürlere de başvurmuştur.
  • Aruz vezniyle olan şiirlerinde dili çok ağırdır. Hatta bazı beyitlerinde Türkçe bir kelime bile yoktur. Hece vezniyle yazmış olduğu koşma ve destanlarında ise dili durudur.

 

Bayburtlu Zihni’nin Önemli Eserleri

Sergüzeştname : Manzum bir hayat öyküsü niteliği taşır.

Kitab-ı Mikaye-i Garibe : Haksızlığa uğrayan bir deli­kanlının macerası anlatılır. Düzyazı ağırlıklı yazılmış olsa da; manzum bölümler de içerir.
 

Bayburtlu Zihni Şiir Örnekleri

Uzun Müddet Haber Yoktur Sılamdan
Uzun müddet haber yoktur sılamdan
Her posta geldikçe gönlüm yerinir
Haber yok evlad ü ayal, anamdan
Can postanelere varır sürünür

Kör olsun gurbetin kahrı bitmedi
Gidemem vatana çilem yetmedi
Gül de taksam bülbülümüz ötmedi
Altın kafes olsa viran görünür

Bahar geldi seyran için iline
Herkes sevdiğim takmış koluna
Zihniya gurbetin gider yoluna
Hasretli sîneme hicran sarınır

Ah Elinden Zülfü Kemendim
Ah elinden zülfü kemendim benim
Müjgan değdi sinem yaralandı gel
Gün begün artmakta derd ile gamım
Uç verdi yaralar sıralandı gel

Gamdan hisar oldu meskenim yurdum
Tükenmez avazım okunmaz virdim
Üç değil beş değil yüz oldu derdim
Yüklendi gam yükün kiralandı gel

Zihniya yolundur haftada ayda
Sevip ayrılmada ne buldun fayda
Azrail göğsünde canın ne heyde
Gözlerimin akı karalandı gel

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir